ZAMAN ETÜDÜ
1. Zaman etüdünün tanımı
2. Zaman etüdü araçları
3. İşin seçilmesi ve elemanlarına ayrılması
4. İş akış sıralarının belirlenmesi ölçülmesi
5. Tempo takdiri
6. Zaman ölçümlerinin değerlendirilmesi
7. Payların belirlenmesi ve Standart zaman hesabı
8. Zaman etüdü uygulamaları
9. Dağılım zamanı payının hesaplanması
Zaman etüdünün fikir birliği sağlanmış iki tanımı şöyledir:
1. Bir işin tanımlanan bir performansta yapılabilmesi için gereken zamanı saptamakta kullanılan iş ölçüm tekniğidir
2. Bir işin normal tempoda çalışan bir işçi tarafından yapılabilmesi için gerekli olan zamanı saptar
Zaman etüdü araçları
Kronometre
Ondalık dakika saati kronometresi
Elektronik kronometre
Etüt tablası
Zaman etüdü formaları
İŞ AKIŞ SIRALARININ BELİRLENMESİ VE ÖLÇÜLMESİ
Çevrimsel akış sırası Zaman ölçümleri,oranlama miktarı da belirtilen akış dilimlerinin sırasına uygun olarak yapılır.
Seri akış sırası Aynı akış diliminden peş peşe geçen tüm birimler için ayrı ayrı yapılır.
Değişken akış sırası Akış sıraları çoğunlukla belirli bir kombinasyonda bir arada görülür. Akış sırasının değişmesi bazen düzenli bir şekilde bazen de düzensiz olur.
TEMPO TAKDİRİ
Hareket akışının iş etütçüsü tarafından,zihinde canlandırılan hareket akışı ile karşılaştırılmasıdır.
Zaman ölçümü sırasında tempo takdiri,zaman ölçümünden önce ve gözlem formuna yazılacak kadar uzun kaydedilmelidir.
Performans değerlendirmede akış diliminin
süresine bağlı olarak 4 durumla karşılaşılır:
1. Her çevrimde performans değerlendirme
2. Her akış diliminde bir defa performans değerlendirme
3. Düzenli aralıklarla performans değerlendirme
4. Düzensiz aralıklarla performans değerlendirme
ZAMAN ÖLÇÜMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Her akış dilimi için tek zamanlar belirlenir.
Ortalama performans değeri belirlenir
Ortalama çevrim süresi bulunur.
Akış dilimlerinin temle zamanı toplanarak işin temel zamanı bulunur.
Zaman etüdü çalışması istatistiksel olarak test edilir.
a)Çevrimsel akışa göre istatistiksel analiz
b)Tek akış dilimlerine göre istatistiksel analiz
PAYLARIN BELİRLENMESİ VE STANDART ZAMAN HESABI
Temel zaman kalifiye bir işçinin normal performans düzeyinde çalıştığı takdirde işi tamamlamak için gerek duyacağı zamandır.Zaman ölçümü sonucunda bulunan temel zamana dağılım zamanı ve dinlenme zamanı payı eklenmelidir.
Dağılım ve dinlenme payları belirlendikten sonra ilgili işin standart zamanı bu payların temel zaman oranlanması ve elde edilen sonuçların toplanmasıyla bulunur.
DAĞILIM ZAMANI PAYINI HESAPLANMASI
Dağılım zamanı bir iş akışının insan tarafından plana uygun olarak yapılması için gereken tün ek akış dilimlerine ilişkin ön görülen zamanların toplamıdır.Nesnel ve kişisel dağılım zamanları olmak üzere ikiye ayrılır.
Akış ve zaman türleri:
Az(Ölçüm Zamanı)
G(Temel Zaman)
Er(Dinlenme Zamanı)
Vsk (Nesnel Sabit Dağılım Zamanı)
Vsv (Nesnel Değişken Dağılım Zamanı)
Vp(Kişisel Dağılım Zamanı)
N(Kullanılmayacak Zaman)
F(Koşullu Kullanılacak Zaman)
VDAĞILIM ZAMANI E DAĞILIM ZAMANI YÜZDELERİNİN HESAPLANMASI
V=VSK+VSV+VP
ZV=ZS+ZP=ZSK+ZSV+ZP
ZSK(%)=[VSK/(AZ-(V+ER)]*100
ZSV(%)=[VSV/G]*100
ZP(%)=[VP/(AZ-(V+ER))]*100
UZUN SÜRELİ DAĞILIM ZAMANI ÖLÇÜMÜNÜN HESAPLANMASI
Bir vardiyanın tüm çalışma zamanları ile hafta içindeki tüm vardiyaları kapsamalıdır.
Gözlem günleri farklı haftalardan seçilmelidir.
Benzer çalışma koşullarının geçerli olduğu iş sistemlerinde uygulanabilir.
Performans değerlendirme gereksizdir.
DAĞILIM ZAMANI ÖLÇÜMÜ VE DEĞERLENDİRMESİ
Ölçüm hazırlıkları
Tek zamanların hesaplanması
Zaman türlerinin akış türleri ile ilişkilendirilmesi
Gözlenen zamanların sınıflandırılması
Yeni dağılım zamanı ölçümlerinin uygulanması
Zaman türü toplanmalarının birleştirilmesi
Her zaman türü için öngörülen zamanların bulunması
Öngörülen zamanların sonuç formuna aktarılması
Dağılım zamanı yüzdelerinin hesaplanması
